Ardahan, dış ticaret fazlası veren iller arasında yer almakla birlikte toplam dış ticaret hacmi olarak 80nci sıradadır. Toplam ticaret hacmi 2,1 milyon dolardır. 2017 yılında Ardahan’dan 2,06 milyon dolar ihracat ve 96 bin dolar ithalat gerçekleştirilmiştir. TRA2 bölgesinde gerçekleştirilen ihracatın %0,5’ini Ardahan gerçekleştirmekte olup, Ardahan’ın ihracatının %82’si de Gürcistan’a yapılmaktadır. Ardahan’ın ihracat yapısı incelendiğinde imalat sanayi ve madencilik ve taşocakçılığı ürün gruplarından oluştuğu anlaşılmaktadır. İmalat sanayide alt ürün gruplarına bakıldığında çimento, kireç, alçı, tarım ve orman makineleri, sabun, deterjan, temizlik, kozmetik malzemeleri, madencilik ve taş ocakçılığı, alt ürün grubunda ise tuz görülmektedir. İhraç edilen ürünleri hepsi Ardahan dışında üretilen mallardır. Ardahan’ın dış ticaret hacminin, ulaşım altyapısının gelişmesi, Bakü-Tiflis-Kars demiryolu aktif olarak kullanıma başlaması, Aktaş ve Türkgözü Sınır Kapılarının bilinirliğinin artması ile önümüzdeki yıllarda hızla artması beklenmektedir.
Ülkemizin, TRA2 Bölgesi Komşu Ülkeleri İle Dış Ticareti
TRA2 Bölgesi Ardahan’da Gürcistan, Kars’ta Ermenistan, Iğdır’da Ermenistan, Azerbaycan ve İran, Ağrı’da da İran ile komşudur. Ermenistan ile “Dağlık Karabağ” işgalinden kaynaklı olarak ticari ilişkilerimiz yoktur. Gürcistan, Azerbaycan ve İran ile dış ticaretimiz oldukça gelişmiştir ve dış ticarete ilişkin verilerimiz aşağıdaki gibidir;
Türkiye’nin Çevre Ülkelerle Olan Dış Ticareti (*1.000 Dolar)
|
|
|
Azerbaycan |
Gürcistan |
İran |
|
2017 |
İhracat |
1.356.999 |
1.208.645 |
3.259.271 |
|
İthalat |
350.870 |
215.276 |
7.492.104 |
|
|
Toplam |
1.707.869 |
1.423.921 |
10.751.375 |
|
|
2016 |
İhracat |
1.285.531 |
1.176.885 |
4.967.406 |
|
İthalat |
278.131 |
211.680 |
4.699.777 |
|
|
Toplam |
1.563.662 |
1.388.565 |
9.667.183 |
|
|
2015 |
İhracat |
1.898.520 |
1.108.740 |
3.663.760 |
|
İthalat |
232.376 |
223.107 |
6.096.254 |
|
|
Toplam |
2.130.896 |
1.331.847 |
9.760.014 |
Kaynak: TÜİK, Dış Ticaret İstatistikleri
Ülkemizin Azerbaycan, Gürcistan ve İran ile önemli ekonomik ilişkilere sahiptir. Ülkemizin 2017 yılında bu ülkeler ile yapmış olduğu ürün bazlı önemli ithalat ve ihracat verileri aşağıda verilmiştir.
|
ISIC Rev 4 |
İthalat Ürün Grubu |
|
116 |
Lifli Bitkiler |
|
220 |
Tomrukçuluk |
|
1010 |
Et Ürünleri |
|
1040 |
Bitkisel Ve Hayvansal Sıvı Ve Katı Yağlar |
|
1311 |
Tekstil Elyafın Ürünleri |
|
1511 |
Deri |
|
2011 |
Temel Kimyasal Maddeler |
|
2012 |
Kimyasal Gübre Ve Azotlu Bileşikler |
|
2013 |
Birincil Formda Plastik Ve Sentetik Kauçuk Ürünler |
|
2310 |
Cam Ve Cam Ürünleri |
|
2410 |
Ana Demir Ve Çelik Ürünleri |
|
2420 |
Değerli Ana Metaller ve Demir Dışı Metallerin İmalatı |
|
ISIC |
Yılı İhracat Ürün Grubu |
|
113 |
Sebze, Kavun-Karpuz, Yumru Sebzeler |
|
1079 |
Gıda Ürünleri |
|
1312 |
Dokuma ürünleri |
|
1392 |
Giyim Eşyası Dışındaki Tekstil Ürünleri |
|
1520 |
Ayakkabı, Terlik Vb. Ürünler |
|
1621 |
Ahşap Plaka Ve Levha Ürünleri |
|
1701 |
Kâğıt Hamuru, Kâğıt Ve Mukavva Ürünleri |
|
1702 |
Oluklu Kâğıt Ve Oluklu Mukavva Ürünleri ve Ambalajı |
|
2011 |
Temel Kimyasal Maddeler |
|
2013 |
Birincil Formda Plastik Ve Sentetik Kauçuk Ürünleri |
|
2022 |
Boya, Vernik Ve Benzeri Kaplayıcı Maddeler |
|
2023 |
Sabun Ve Deterjan, Temizlik Ve Parlatıcı Maddeler |
|
2100 |
Eczacılıkla İlgili Ürünlerin, Tıbbi Kimyasal Ve Bitkisel Ürünler |
|
2220 |
Plastik Ürünleri |
|
2310 |
Cam Ve Cam Ürünler |
|
2394 |
Çimento, Kireç Ve Alçı Ürünleri |
|
2410 |
Ana Demir Ve Çelik Ürünleri |
|
2511 |
Metal Yapı Malzemeleri |
|
2593 |
Çatal-Bıçak Takımı, El Aletleri Ve Genel Hırdavat Malzemeler |
|
2670 |
Optik Aletlerin Ve Fotoğrafçılık Teçhizatları |
|
2710 |
Elektrik Motoru, Jeneratör, Transformatör İle Elektrik Dağıtım Ve Kontrol Cihazları |
|
2750 |
Ev Aletleri |
|
2813 |
Diğer Pompa, Kompresör, Musluk ve Vana Ürünleri |
|
2821 |
Tarım Ve Ormancılık Makineler |
|
2825 |
Gıda, İçecek Ve Tütün İşleme Makineleri |
|
2930 |
Motorlu Kara Taşıtları İçin Parça Ve Aksesuar Ürünleri |
|
3100 |
Mobilya Ürünleri |
